زبان کنترل سیاسی
امروز تفتیش و پلیس زبانی به عنوان تلاشی سازمان یافته در مهندسی اجتماعی، تنها بخشی از یک سازماندهی گسترده تر است. آنچه اکنون با آن رو در رو هستیم یک «نوگفتار» دولتی نیست، بلکه تدوین واژگانی با نزاکت سیاسی است.
- مرگ در جامعه فرهنگی و روزنامه نگاری هم در می کوبد و یاران را جدا می سازد. در دوم بهمن گذشته، ابوالحسن نجفی، زبان شناس، نویسنده و مترجم ایرانی در ۸۶ سالگی در بیمارستانی در تهران درگذشت. ابوالحسن نجفی بیش از نیم قرن در زمینه های گوناگون تلاش کرد. او بود که به ما آموخت غلط ننویسیم و فرهنگ فارسی عامیانه را به یادگار گذاشت. او در دانشگاه های بسیاری تدریس کرد و تا پایان عمر، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود، آنچه که آموخت درست نگاشتن بود که ویراستاری برای او اهمیت ویژه داشت.ابوالحسن نجفی در ایران و فرانسه دانش آموخته بود، او در یک سخنرانی گفته بود اعتقاد ندارم زبان فارسی عقیم است. ابوالحسن نجفی کتاب های بسیاری را به فارسی برگردانده. شازده کوچولو، از آنتوان اگزوپری و بچه های کوچک قرن از کریستین روشفور از کارهای برجسته سال های اولیه او هستند. او چند کتاب از ژان پل سارتر و آندره مالرو را به فارسی برگرداند، از جمله ضد خاطرات آندره مالرو. باید گفت ابوالحسن نجفی تنها مترجم نبود. او نویسنده و روزنامه نگاری توانا بود. او ترجمه روزنامه نگاری ادبی را در کتاب امروز انتشارات فرانکلین نشان داده بود که تا امروز در نوع خود یگانه است. وی مدتی هم سردبیری ماهنامه سخن که دکتر خانلری آن را منتشر می کرد به عهده داشت. صد افسوس که باید دریغا گوی او باشیم.
زنده یاد ابوالحسن نجفی عکس:بی بی سی
- در تاریخ ۱۲ دی ماه گذشته، خورشید دیگری در آسمان فرهنگ ایران غروب کرد. هما ناطق یکی از برجسته ترین تاریخ نگاران معاصر- به ویژه دوران قاجار و مشروطه ایران، پژوهشگر و نویسنده پُرتوان، در روستایی به نام آرو در جنوب شهر پاریس دیده از جهان فرو بست و روزگار ما را تهی گذاشت. وی زاده سال ۱۳۱۳ در شهر رضاییه «ارومیه» بود. او از نوجوانی شیفته ادبیات و تاریخ بود. برای ادامه آموزش دانشگاهی راهی پاریس شد و پس از چندی از آموختن ادبیات دل کَند و به تاریخ روی آورد و رساله دکترای خود را در سال ۱۳۴۶ به پایان بُرد که پژوهشی است درباره زندگی سیاسی سید جمال الدین اسدآبادی. این رساله را هما ناطق به پدربزرگش میرزا جواد ناطق پیشکش می کند که از رهروان جنبش مشروطه بوده است.
زنده یاد هما ناطق
- و در سرزمین میهمان، غربت نشینی به دیار خاموشان کوچید. فرامرز سلیمانی شاعر و مترجم ایرانی ساکن آمریکا در سن ۷۵ سالگی درگذشت. او از نخستین شاعرانی بود که شعر آمریکای لاتین را به خوانندگان ایرانی معرفی کرد. او مجموعه ای از عاشقانه های پابلو نرودا و شاعرانی چون بورخس، اوکتاویو پاز را با همکاری احمد محیط و احمد میراعلامی منتشر کرد که برای شاعران ایرانی تازگی داشت، هرچند که این آثار از زبان دوم «انگلیسی» برگردانده شده بودند، ولی فرامرز سلیمانی را باید از بنیان گذاران جریانی به نام موج سوم خواند. او شاعر و پزشک آزادمنشی بود که هرگز به تلخی و آزردگی از کسی یاد نمی کرد یا نمی نوشت. او در مهاجرت هم، هر از گاه با شغل خطیری که داشت با نشریات داخلی همکاری می کرد و در غربت هم سردبیری نشریه ای به نام «نوشتا» را برعهده داشت که بیشتر کار شاعران جوان و نزدیک به موج سوم و «پست-مدرن» ایرانی را منتشر می کرد. او در شعری می سراید: «آینه بر دیوار، آینه را که می شکند، هزار پاره تنش، نقش می زند بر دیوار».
- محمود طلوعی روزنامه نگاری با بیش از ۷۰ سال تجربه و سردبیر مجله قدیمی «خواندنیها»، از پُربارترین نویسندگان عصر معاصر و از پیش کسوتان روزنامه نگاری، در ۲۹ امرداد ماه ۱۳۹۴ در یک تصادف رانندگی در تهران جان سپرد. وی به هنگام مرگ ۸۵ سال داشت. می گویند محمود طلوعی از روزنامه نگاران مکتب روزنامه اطلاعات بود و از ۱۵ سالگی تا آخرین روزهای عمرش نوشت. او آخرین سال های عمر را بیشتر در آمریکا به سر می بُرد. به تهران بازگشته بود تا دیداری از دوستان و یاران بکند. کار او نه تنها برای «خواندنیها» و دیگر نشریات بود، که بیشتر به عنوان پژوهشگر و تاریخ نگاری، نامدار شده بود. محمود طلوعی گفته بود « نان مطبوعات کفاف زندگی را نمی داد. من علاوه بر این کار، کارمند وزارت دارایی هم بودم و زمانی هم مدیریت کل روابط عمومی آن وزارت خانه را داشتم.» محمود طلوعی پس از انقلاب، پُر فروش ترین کتاب ها را تألیف و ترجمه کرد: کتاب هایی چون خاطرات دو سفیر، پدر و پسر، زیبای تهران، داستان انقلاب و بازیگران عصر پهلوی. وی در اوایل سال ۵۸ مدتی کتاب هایش را با نام مستعار محمود مشرفی چاپ می کرد. علی دهباشی نویسنده و سردبیر مجله بخارا در گفتگویی با شبکه بی.بی.سی، طلوعی را یکی از روزنامه نگاران برجسته ایران خوانده که در دوره ای متفاوت از تاریخ روزنامه نگاری معاصر ایران حضور چشم گیری داشت و توانست پس از کودتای ۲۸ امرداد تأثیرگذار باشد. محمود طلوعی یک دوره هم نماینده مجلس شد، اما پس از انقلاب به کار اصلی خود بازگشت: نویسندگی و تاریخ نگاری. وی در روز پنج شنبه ۲۹ امرداد ماه، هنگام عبور از خیابان جُردن در تهران مورد تصادم یک موتورسیکلت قرار گرفت و پس از جراحات شدیدی که برداشته بود، در بیمارستان تجریش چشم از جهان فرو بست.
زنده یاد محمود طلوعی
- در جهان بسیار روزنامه نگارانی هستند که جامعه ایران با آن ها آشنایی ویژه ای دارد، از جمله آنان محمد حسنین هیکل روزنامه نگار برجسته مصری بود که شهرتی جهانی داشت. او روزنامه نگار و تحلیل گر سیاسی بود و سردبیری روزنامه مشهور مصری الاهرام را برعهده داشت و در دوران روزنامه نگاری اش با رهبران و چهره های سیاسی و علمی بی شماری گفتگو کرده بود. محمد حسنین هیکل روز چهارشنبه ۱۷ فوریه در سن ۹۳ سالگی درگذشت. او ۱۷ سال سردبیر روزنامه الاهرام بود. این روزنامه در دوره سردبیری وی به رتبه پُر تیراژترین روزنامه جهان عرب دست یافت. حسنین هیکل از همکاران و مشاوران نزدیک جمال عبدالناصر و یکی از رهبران انقلاب سال ۱۹۵۲ مصر بود که به سلطنت ملک فاروق پایان داد. در دوران انور سادات، هیکل بازداشت و زندانی شد و پس از ترور سادات و به قدرت رسیدن حُسنی مبارک در سال ۱۹۸۱، از زندان آزاد شد و در خارج از مصر اقامت گزید.
محمد حسنین هیکل و جمال عبدالناصر
در سال ۲۰۰۰ دوباره به مصر بازگشت. او در زمان سردبیری روزنامه الاهرام با افرادی چون خوان کارلوس پادشاه اسپانیا، آلبرت انیشتین، جواهر لعل نهرو، میخائیل گورباچف، و محمد رضا شاه پهلوی مصاحبه کرده بود. حسنین هیکل سال هایی را در ایران به سر برده بود. گزارش های او از نهضت ملی شدن نفت در ایران به رهبری دکتر محمد مصدق توجه زیادی را در جهان عرب به خود جلب کرد. گزارش های هیکل در کتابی با عنوان «ایران روی آتش فشان» در سال ۱۹۵۱ منتشر شد.
By didegah, are you asking for my “opinion”?
I am truly impressed with this publication. The articles, images, composition, etc. etc… You have done such GREAT job. I still need to check out more to find my way thru the points and clicks.
Again, this is an impressive publication. Congratulations!
Be khodamam tabrik migam. Good luck! You found a new reader for Hamsayegan in me.
Best,
Javad